Prawo

Sprawa rozwodowa, przyczyny i przebieg

rozwód za porozumiem stron

Podejmując decyzję o zawarciu związku małżeńskiego większość par przekonana jest, że stworzą długotrwałą i silną relację. Niestety, koleje życia układają się różnie, stąd też czasem małżonkowie stają przed trudną decyzją zakończenia małżeństwa. Sytuacje te dla wielu osób są stresujące, nie wiedzą bowiem jak wygląda sprawa rozwodowa, z czym się wiąże oraz jak się do niej przygotować. Dlatego też postanowiliśmy przybliżyć temat rozwodów i poruszyć najważniejsze kwestie z nim związane. Wierzymy, że nasza wiedza na temat rozwodów cywilnych pozwoli dobrze przygotować się do sprawy i ułatwi jej przebieg.

Rozkład pożycia małżeńskiego

Niektóre osoby zadają sobie pytanie „jak wziąć rozwód?”. Ta kwestia jest w prawie bardzo mocno sprecyzowana – otrzymanie rozwodu jest możliwe jedynie w przypadku, w którym nastąpi trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Co to dokładnie oznacza? Aby odpowiedzieć na to pytanie warto określić czym jest właściwie pożycie małżeńskie. Uznaje się, że jest to szereg więzi pomiędzy małżonkami,  a więc wspólny majątek, wieź emocjonalna, wspólne miejsce zamieszkania czy kontakty fizyczne. Aby mogło dojść do orzeczenia rozwodu, wszystkie te więzi i zależności powinny ulec rozpadowi.

Co więcej, musi mieć to charakter trwały – jeśli małżonkowie co jakiś czas poprawiają swoje relacje lub wycinki więzi pomiędzy nimi nadal funkcjonują prawidłowo, orzeczenie rozwodu może być niemożliwe. Warto jednak dodać w tym momencie, że przepisy prawa pozwalają na dość różnorodne interpretacje, co przyczyniło się do wielu niespójnych orzeczeń sądowych. Niemniej jednak, aby małżeństwo mogło zostać zakończone, muszą istnieć poważne przesłanki mówiące o zerwaniu więzi pomiędzy małżonkami oraz liczne przyczyny, które przedstawiamy poniżej.

rozwód

Przyczyny zawinione i niezawinione

Aby sprawa rozwodowa mogła dojść do skutku, konieczny jest stały rozkład pożycia małżeńskiego, który wynikać może z różnorodnych przyczyn. Wśród nich wymieniamy przyczyny zawinione oraz niezawinione. Przyjrzyjmy się co oznaczają te terminy. Przyczyny zawinione to wszystkie nieprawidłowe postępowania jednego (lub obojga) małżonków, które mogą przyczynić się do zniszczenia relacji pomiędzy nimi.

Jest to więc między innymi pijaństwo, awantury, przemoc, zdrady czy też odmowa łożenia na potrzeby rodziny lub uchylanie się od pracy. Przyczyny tego typu mogą stanowić przesłanki do orzekania o winie małżonka. Przyczyny niezawinione to niezgodność charakterów, niedopasowanie seksualne oraz różnice w wieku, światopoglądzie, a także ukryta choroba psychiczna.

Pozew rozwodowy

Od czego zacząć, starając się o rozwód? Z całą pewnością od napisania i złożenia pozwu rozwodowego, który powinniśmy dostarczyć do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania małżonków. Złożenie pozwu sądowego związane jest z koniecznością poniesienia opłaty w wysokości 600 złotych. Wpis stały można uiścić poprzez przelew na rachunek bankowy lub też wykupić znaki opłaty sądowej. W pozwie, poza danymi powoda oraz pozwanego, powinny znaleźć się takie informacje jak: żądanie rozwiązania małżeństwa poprzez orzeczenie rozwodu, prośba o orzeczenie rozwodu z winy jednego, obojga małżonków lub też bez orzekania o winie. Dokument powinien mieć również krótkie uzasadnienie –  a więc szczegóły dotyczące zawarcia małżeństwa oraz przyczyny rozpadu pożycia. Istotne jest również umieszczenie informacji o dzieciach, ich wieku oraz sytuacji życiowej.

Przebieg sprawy rozwodowej

Jak wygląda sprawa rozwodowa? To pytanie, które zadaje sobie wiele osób chcących zakończyć związek małżeński. Przyjrzyjmy się zatem bliżej całej procedurze. Pierwsza sprawa o rozwód ma zazwyczaj miejsce w kilka miesięcy po złożeniu pozwu rozwodowego. Podczas niej sąd przesłuchuje wstępnie obydwie strony chcąc ustalić, czy więzi (zarówno fizyczne, jak i psychiczne) małżonków ustały. Podczas tej rozprawy sąd bada również więzi gospodarcze małżonków – a więc sprawdza, czy wciąż prowadzą oni wspólne gospodarstwo domowe. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że wspólny budżet nie jest jednak przesłanką do nieorzekania rozwodu.

Po przesłuchaniu stron, sąd przeprowadza postępowanie dowodowe mające potwierdzić rozpad małżeńskich więzi. Wtedy też następuje ewentualne orzekanie o winie jednego z małżonków. Warto w tym miejscu zauważyć, że czasem sąd dostrzega możliwość naprawy relacji pomiędzy małżonkami. W takiej sytuacji może nastąpić skierowanie pary do mediacji. Ma to na celu nie tylko uratowanie małżeństwa, ale również, w przypadku, gdy nie jest to możliwe, uzgodnienie spornych kwestii, np. dotyczących majątku lub opieki nad dziećmi. Jeśli wina jednego z małżonków nie jest oczywista lub para nie może dojść do porozumienia co do rozdziału majątku oraz praw do opieki nad dziećmi, sąd może przesłuchać również świadków każdej ze stron, by mieć pełniejszy obraz sytuacji.

Po przeanalizowaniu wszystkich dowodów i zeznań, sąd udaje się na tajną naradę, po której orzeka (lub nie) o rozwodzie, a także wskazuje winnego oraz przedstawia decyzje dotyczące podziału majątku, obowiązków alimentacyjnych i opieki nad dziećmi. Przebieg sprawy rozwodowej może mieć różny czas – w zależności od liczby świadków, umiejętności porozumienia się między małżonkami oraz okoliczności.

rozwód i jego przebieg

Sytuacje, gdy sąd nie orzeknie rozwodu

Wielu małżonków zastanawia się również, czy sąd zawsze orzeka o rozwodzie, czy też istnieją przesłanki, które mogą sprawić, że para rozwodu nie otrzyma. Przepisy prawa jasno określają trzy sytuacje, w których sąd może nie orzeknąć rozwodu. Pierwszą z nich jest sytuacja, kiedy rozwód oznaczałby naruszenie dobra wspólnych, małoletnich dzieci. W tym przypadku, nawet jeśli nastąpił całkowity rozpad współżycia małżeńskiego, rozwód nie zostanie orzeczony.

Czy jednak oznacza to, że każda para posiadająca potomstwo nie otrzyma rozwodu? Nic bardziej mylnego. Postępowanie rozwodowe ma na celu analizę konkretnego przypadku danej rodziny. Jeśli małżonkowie są zgodni co do dalszego sprawowania opieki oraz nie uchylają się od zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków materialnych, sąd może uznać, że orzeczenie rozwodu nie odbije się negatywnie na dobru małoletnich dzieci.

Kolejną sytuacją, w której sąd nie orzeknie o rozwodzie, jest ta, w której rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozpadowi pożycia małżeńskiego, zaś druga strona nie wyraża nań zgody. Warto przy tym wyjaśnić, że winnym rozpadu małżeństwa jest ten, kto swoim postępowaniem narusza dobro rodziny oraz swoje małżeńskie obowiązki. Wśród najczęstszych przyczyn orzekania o winie wymienić możemy: nadużywanie alkoholu, przemoc, zdradę małżeńską czy opuszczenie małżonka.

Osoba, która jest winna, nie może powoływać się na własną niegodziwość – rozwód zostanie orzeczony tylko wtedy, gdy drugi z małżonków wyrazi na to zgodę. Ostatnią sytuacją, w której sąd może odmówić orzeczenia rozwodu, jest sytuacja, w której rozwód oznaczałby sprzeczność z zasadami życia społecznego. Pod tym szerokim pojęciem znajdują się sytuacje takie jak chęć opuszczenia ciężko chorego małżonka, długi okres pożycia małżeńskiego czy podeszły wiek małżonków. W tym przypadku podczas procedury rozwodowej sąd dokładnie analizuje dany przypadek, by podjąć odpowiednią decyzję.

Tekst powstał w współpracy z kancelarią ProRadcy

Dodaj komentarz