Zgoda sądu rodzinnego w przypadku czynności przekraczających zwykły zarząd majątkiem dziecka

Dysponowanie majątkiem dziecka jest czynnością wymagającą szczególnej ochrony. Zgodnie z art. 101 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice nie mają prawa bez zezwolenia sądu podejmować czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Zgodnie z obowiązującym prawem nie mogą oni również wyrażać zgody na dokonywanie tych czynności przez dziecko.

Prawa dziecka pod szczególną ochroną

Dziecko do pewnego wieku nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować oraz decydować o sobie, dlatego też musi pozostawać pod opieką dorosłych. Ochrona praw dziecka ma na celu dbanie o dobro i interesy małoletniego. Dlatego też darowizna nakazująca kupno mieszkania i jego dalsze utrzymywanie jest dla dziecka nie tylko obowiązkiem, któremu samodzielnie nie jest w stanie sprostać, ale również dużym ryzykiem, które musi być prewencyjnie skontrolowane przez sąd opiekuńczy.

Kupno mieszkania w imieniu małoletniego niesie ze sobą szereg obciążeń związanych z ewentualnym zadłużeniem, opłatami, podatkami, obciążeniami w stosunku do wspólnot lub współwłaścicieli. Wymóg sądowego zezwolenia nie jest tu więc nadmierną interpretacją prawa, lecz podstawą do ochrony praw dziecka.

Podstawa prawa

Zgodnie z obowiązującą ustawą Sądu Najwyższego, rodzice bez zgody sądu opiekuńczego nie posiadają prawa do nabywania na rzecz małoletniego, pozostającego pod ich opieką nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży. Zakaz ten obejmuje w szczególności sytuację, gdy pieniądze na zakup pochodzą z przekazanej przez rodziców darowizny celowej. Prawna ochrona dziecka stanowi więc zabezpieczenie interesów małoletniego na przyszłość.

Problemem jest tutaj brak dokładnej definicji w ustawie pojęcia „czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu”. W związku z tą luką konieczne jest spojrzenie na sprawę z różnego punktu widzenia oraz uwzględnienie zaistniałych okoliczności. W przypadkach, które budzą wyraźne wątpliwości, konieczna jest obiektywna decyzja sądu, ponieważ zarówno notariusz, jak i przedstawiciel prawny, nie posiadają w tym zakresie wystarczających kompetencji. Dodatkowo wadliwa ocena mogłaby zostać podważona ze skutkiem nieważności czynności.

Odmowa notariusza dokonania aktu notarialnego

Kwestia przekroczenia zwykłego zarządu majątkiem dziecka może pojawić się w momencie odmowy przez notariusza wydania aktu notarialnego. W chwili przekazania małoletnim pieniędzy na zakup mieszkania oraz decyzji prawnego opiekuna o przyjęciu darowizny, mającej na celu zabezpieczenie bytu dzieci na przyszłość, notariusz ma prawo zgłosić sprawę do Sądu Najwyższego. Orzeczenie sądu w tym przypadku brzmi jednogłośnie – rodzice bez zgody sądu opiekuńczego nie mają prawa decydować w imieniu dzieci o przekazaniu darowizny na zakup mieszkania lub innej nieruchomości. W trakcie postępowania dochodzi bowiem do dwóch odrębnych czynności prawnych – darowizny celowej oraz kupna. Notariusze jednogłośnie więc podkreślają, że w chwili darowizny pieniędzy na zakup nieruchomości, rodzice nie mogą dysponować pieniędzmi bez zgody sądu opiekuńczego.

Sprawdź również:

Sprawa rozwodowa, przyczyny i przebieg Umowa sprzedaży – jak zabezpieczyć zapłatę umówionej kwoty? Adwokat a radca prawny – różnice Planujesz rozbiórkę budynku? O tym musisz pamiętać