Jaki vat obowiązuje przy druku książek?

Zarówno druk książek jak i ich sprzedaż wymagają uiszczania stosownej stawi VAT. Jak podkreślają specjaliści z Ministerstwa Finansów, krajowe przepisy dotyczące podatku VAT zawsze podlegają harmonizacji na poziomie unijnym. Tzw. dyrektywa VAT dotyczy więc także obkładania podatkiem od wartości dodanej druku książek oraz ich sprzedaży. Drukarnie mają często problem z określeniem, czy czynności polegające na drukowaniu i oprawianiu książek oznaczonych numerami ISBN stanowią dostawę towarów czy świadczenie usług. Nic też dziwnego, że kiedy pojawia się wątpliwość, potrzebna jest indywidualna interpretacja konkretnych orzeczeń podatkowych. W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stawkami VAT przy druku książek albo przy sprzedaży książek należy kontaktować się z właściwym organem administracji podatkowej.

Stawka VAT przy usłudze druku książek

Najczęściej mamy do czynienia z takim przypadkiem:

Drukarnia wytwarza książki z własnych materiałów i surowców, wydawcy dostarczają wyłącznie treść w formie plików komputerowych. Po wydrukowaniu, książki stają się własnością nabywcy czyli wydawnictwa. W wyniku wykonywanych przez drukarnię czynności wytworzone zostają, z materiału własnego, nowe produkty (książki), a następnie prawo do rozporządzania tymi produktami (książkami) przeniesione zostaje na nabywcę (wydawcę) jako właściciela. Wykonana przez drukarnię książka jest produktem gotowym i bez jakiejkolwiek dalszej obróbki może być przedmiotem dystrybucji przez wydawcę. Prawa autorskie do rozpowszechnianego dzieła przysługują wydawnictwu i/lub autorom. Nie przysługują drukarni.

Taki charakter czynności przesądza na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, że drukarnia dokonuje dostawy towarów, tj. dostawy książek posiadających numer ISBN lub ISSN, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i stosuje się stawkę 5%.

Ale bywa i tak, że do drukarni zgłasza się osoba planująca wydanie książki w ramach self publishingu – ktoś taki nie chce mieć do czynienia z pośrednikiem w postaci wydawnictwa i wszelkie formalności załatwia sam. Jeśli osoba taka nie zdecyduje się na wystąpienie do Biblioteki Narodowej o przyznanie numeru ISBN to drukarnia musi doliczyć do ceny netto kwotę podatku VAT w wysokości 23%. Szczegółowo kwestię tę regulują wpisy w pozycji 32 oraz 33 załącznika nr 10 do ustawy o VAT.

Jaka stawka VAT obowiązuje przy sprzedaży książek ?

Także sprzedaż książek wiąże się z rozmaitymi komplikacjami na poziomie orzeczeń podatkowych. Najczęściej jednak mamy do czynienia z następującymi przypadkami:

VAT w wysokości 5% obowiązuje, gdy sprzedajemy:

książki drukowane (wytworzone metodami poligraficznymi) oznaczone stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN
mapy wytwarzane metodami poligraficznymz wyłączeniem ulotek
wydawnictwa w alfabecie Braille’a
książki drukowane z dołączonymi nośnikami (np. płytami) ale tylko wtedy, gdy nośnik jest w sposób ścisły i nierozerwalny związany z książką oraz zawiera utwory będące uzupełnieniem treści książki. Oznacza to, że faktycznie zapoznanie się z treścią/informacjami/przekazem książki możliwe jest dopiero wtedy, kiedy sięgniemy i po książkę, i po nośnik. Książka i nośnik stanowią więc jeden produkt o funkcji książki. Sytuacja ta dotyczy np. płyt z ćwiczeniami załączonych do podręczników, płyt z nagraniami utworów opisanych w książkach. Sam nośnik na płycie jest niepełny, nieprzydatny, niezrozumiały
książki wydawane na dyskach, taśmach i innych nośnikach oznaczonych stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN

VAT w wysokości 23% obowiązuje, gdy sprzedajemy:

książki w postaci elektronicznej (e-book)
książki bez numeru ISBN

VAT w wysokości 8% obowiązuje, gdy sprzedajemy:

czasopisma inne niż specjalistyczne drukowane lub na nośnikach oznaczone symbolami ISSN, z wyłączeniem wydawnictw, w których nie mniej niż 67 % powierzchni jest przeznaczone na nieodpłatne lub odpłatne ogłoszenia handlowe, reklamy lub teksty reklamowe
zestaw składający się z książki i nośnika, którego elementy nie są ze sobą związane w sposób opisany powyżej

Stawka podatku VAT z książkami o numerze ISBN

Nie powinniśmy uznawać, że zachodzi oczywisty związek przyczynowo-skutkowy między nadaniem książce numeru ISBN a stawką podatku VAT. ISBN jest nadawany zgodnie z zaleceniami normy PN ISO 2108:2006, natomiast VAT naliczany jest zgodnie z ustawą o VAT, której wytyczne mogą ulegać zmianom. Ustawa ta zakłada, że aby można było zastosować zredukowaną stawkę VAT na książki (5%), muszą być spełnione łącznie dwa warunki:

publikacja musi mieścić się w odpowiednim zgrupowaniu PKWiU (58.11.1 lub 58.11.2)
publikacja posiada numer ISBN nadany na podstawie odrębnych przepisów.

UWAGA: numeracja PKWiU jest kategorią węższą, a numeracja ISBN kategorią szerszą. Oznacza to, że każda książka mieszcząca się w zgrupowaniu 58.11.1 lub 58.11.2 może być oznaczona numerem ISBN, ale nie każde wydawnictwo zwarte oznaczone numerem ISBN mieści się w zgrupowaniu 58.11.1 lub 58.11.2.
Dlatego wszystkie wątpliwości rozpoczynamy od ustalenia, w jakim zgrupowaniu PKWiU mieści się dana publikacja.